Prematüre bebeklerde gelişim

Prematüre bebeklerin çoğu uyanık kalma, görüntü ve sesleri özümseme, dokunuşa olumlu tepki verme konularında zorlanabilirler. Bir prematüre bebek, enerjisinin çoğunu yemek, büyümek, yoğun ışık ve sesleri düzenlemeye çalışmaya harcadığından sosyal etkileşim için enerji bulamayabilir. Prematüre bebek gelişimi ile ilgili bu erken evrede yaşananlar oldukça doğaldır. Bebeğinizin etkileşim konusunda size rehberlik etmesine izin verin. Başlarda ona baktığınızda ve onunla konuştuğunuzda bebeğiniz bakışlarını sizden kaçırabilir, uyuyakalabilir veya gevşek durabilir. Bebeğiniz aynı anda hem bakma hem dinleme hem de hareket etmeye hazır olmadığının işaretini veriyorsa etkileşiminizi sınırlayabilir, bebeğinizin yalnızca yüzünüze bakmasını bekleyebilirsiniz.

Daha sonraları başınızı bir yandan diğer yana oynatırken, hareketi takip etmeye onu teşvik etmek için bir fısıltıyla seslenebilirsiniz. Fakat bakışlarını başka yöne çevirerek veya sessiz olarak tepki veren bebeğinizin ihtiyaçlarına saygı duymalısınız. Daha fazla etkileşimde bulunma gücünü toparlayana dek ona zaman tanımalısınız.

Pek çok prematüre bebek için özellikle beslenme zamanı zordur. Bakma ve dinleme oldukça fazla konsantrasyon ve dikkat gerektirir. Bu aşamada sessiz olmayı deneyin. Bebeğiniz daha fazla uyaranı kaldırabilmeye hazır olduğunda size işaret verecektir.

Bir prematüre bebeğin verdiği işaretleri anlama

Bebeğinizin yavaşlamaya veya mola vermeye ihtiyaç duyduğunu gösteren bazı işaretler şunlardır:

• Hızlı veya kesik kesik nefes alma

• Kendini sıkma (dışkı yapıyormuş gibi)

• Cilt renginin solması veya kırmızılaşması

• Esneme

• Hıçkırma

• Bacakları ve kolları uzatma veya vücudun gevşemesi gibi vücut hareketlerinin değişmesi

• Ani kasılma hareketleri, irkilmeler, ürkme

• Dil çıkarma

• Huzursuzlanma ve bu durumun uzun süre sürmesi

• Sosyal etkileşim sırasında başka yere bakma

• Uyanık olması gerekirken uyuyakalma

Bebeğinizin daha organize hale geldiğini ve kendisine verilen bilgileri özümsemeye hazır olduğunu gösteren “hazırım” işaretleri ise şunlardır:

• Düzenli nefes alma

• Düzgün cilt rengi

• Kol ve bacaklarda yumuşak hareketler

• Oldukça dikkatli olma

• Bir yüz veya objeye odaklanarak bakma

• Uygun zamanlarda huzurla uyuma

Prematüre bebeğinizin gelişimini desteklemek için diğer yararlı ipuçları:

Rahatlatıcı bir ortam oluşturun

Prematüre bebek ışık, ses veya yeni deneyimlere karşı hassas olabilir. Bu nedenle yorgun olduğunda veya beslenme ve dinleme gibi zor görevleri yerine getirmeye çalıştığında özellikle dikkatli olunmalıdır. Onu bunaltabilecek yerlerden ve durumlardan kaçınılmalıdır. Örneğin, bebeğinizi süpermarkete götürmek bile oldukça fazla duyusal uyaran anlamına gelebilir; bu tür bir yolculuğun vereceği uyarılmayla başa çıkabilmesi için zamana ve olgunlaşmaya ihtiyacı olabilir.

Yoğunluk düzeyine ve zamanlamaya dikkat edin

Bebeğinizin kendi kendine uyanma ihtiyacına karşı duyarlı olun. Prematüre bebekler, uyku-uyanıklık dönemlerini organize etmenin yanı sıra değişik insanların bakımıyla başa çıkma konusunda da çaba göstermektedirler. Oynamaya hazır olduğunun işaretlerini görmeye çalışın ancak bebeğinizin dinlenmesi veya uyuması gerektiğinde mola vermesine de izin verin.

Tutarlılık ve tahmin edilebilirlik sağlayın

Bebekler de çoğu yetişkin gibi ne beklemeleri gerektiğini bilmeye ihtiyaç duyarlar. Bilmek huzursuzluğu azaltmaya ve onların etrafını rahat bir şekilde keşfetmelerine yardımcı olur. Belirli bir günlük programa uyma, aynı bakıcıyı kullanma ve bebeği her gün aynı saatte yatırma gibi örnekler, onlar için düzenli ve tahmin edilebilir bir çevre yaratır. Bu durum kendilerini güvende hissetmelerine, rahatlamalarına ve böylece yeni becerileri daha çabuk öğrenmelerine destek olabilir.

Bebeğinizin kendi kendine yetebilme çabalarını destekleyin

Bebekler büyüdükçe kendi kendilerine bir şeyler başarmayı ve başarının getirdiği zevki tatmayı deneyimlerler. Ancak kendini yeteri kadar güçlü hissetmeyen bir bebeğin dışardan yardıma ihtiyacı olabilir. Bunun bir yolu kendini daha dengede hissedebilmesi için ayağıyla kolunuzu destek almasına izin vermektir. Bu küçük desteklemeler bebeğin başarıları üzerinde büyük etkiye sahiptir. Bebeğiniz kendi başına yapabildikçe desteğinizi azaltmanız ise oldukça önemlidir.

Bebeğinizi dikkatle kucağınıza alın ve yerine yerleştirin

Bebeğiniz uyanıkken onu nazikçe ve yavaşça hareket ettirmek önemlidir. Erken doğan bebekler dengeli hareket edebilmek, kol ve bacaklarının sarkması veya gevşek durmasını engellemek için hala oldukça fazla çaba göstermektedir. Bedeninizden gelen desteği ve sıcaklığı hissedebilmesi için bebeğinizi kendinize yakın tutmak veya onu bir battaniyeye sarmak, hareketleri bir amaç taşıyana ve kontrollü hale gelene kadar gerekli olacaktır. Erken doğan bebekler bazen hızlı hareketlerde güçlük çekebilirler. Hızlı hareket ettirildiklerinde veya battaniye ve vücut desteği olmadan hareket ettirildiklerinde rahat hissetmeyebilirler.

Bebeğinizin daha organize hale geldiğini gösterecek bazı işaretleri takip edin:

• Battaniyeleri, parmağınızı ve diğer objeleri kavrayarak tutma

• Ayaklarıyla yatağı destek alma

• Ellerini yüzüne değdirme veya ağzına koyma

• Emzik veya parmak emme

• Kol ve bacaklarını kaldırarak bedenlerini kasma

Çok yakında kendi bebeğinize özel iletişim kurma yollarına alışacak ve çevresiyle etkileşime geçmesi için gereken desteği ona sağlayabileceksiniz.