Çocuklara Görgü Kurallarını Öğretme

Çocuklarımız çok küçükken görgü kurallarına o kadar önem vermeyiz. Bebekken yüksek sesle ağızlarından gaz çıkarmaları genellikle kahkahalarla karşılanır ve konuşmayı öğrenirlerken bilmeden söyledikleri kötü sözleri ya da kaba görünen davranışlarını oldukça sevimli buluruz. Ama çocuklar anaokuluna/kreşe gidince ve oyun için arkadaşlarını eve davet etmeye ve doğum günü partilerine katılmaya başladıkça, görgü giderek daha önemli hale gelir.

Saygı göstermeyi, görgü kurallarını ve başkalarına nasıl davranılacağını öğrenmeyen çocuklar akranları tarafından sevilmeme, okul yıllarında öğretmenleri ve sınıf arkadaşları tarafından dışlanma ve yetişkin olarak sosyal durumlarda sorun yaşama riskiyle karşılaşır. Ne yazık ki çocuklara görgüyü öğretmek kolay değildir. Okul öncesi çocuklar evrenin bir resmini çizebilseydi kendilerini merkeze koyarlardı. Onlar başkalarının ihtiyaçlarıyla özellikle ilgili değildir.

Ama iyi haber şu ki muhtemelen zaten çocuğunuza görgüyü öğretmeye başlamışsınızdır. Yürümeye başlayan çocuğunuz su istediğinde ona "Lütfen” demesini söylediniz. Ve okul öncesi çocuğunuz bir hediye aldığında, "Büyükanneye ne diyeceksin?" diye sorarak onu teşekkür etmeye teşvik ettiniz.

"Lütfen" ve "Teşekkür ederim" demek iyi bir başlangıç olsa da sadece bir başlangıçtır. Çocuğunuzun öğreneceği daha çok şey vardır. Genel olarak görgüyü öğretmek, çeşitli durumlarda iyi davranışları yerleştirmektir. Aşağıdaki birkaç ipucu yardımcı olabilir:

Kolaydan başlayın

3 yaşındakiler için, önce "Lütfen" ve "Teşekkür ederim"; sonra "Özür dilerim”i ekleyin. Telefon görgü kuralları ve "Memnun oldum" gibi teşekkür notları her zaman gereklidir.

Onlara bazı stratejileri verin

Telefona cevap verdiğiniz veya biriyle konuşmaya başladığınız anda, okul öncesi çocuğunuz sizinle konuşmak için ani, önlenemez bir ihtiyaç geliştirir. Bunu değiştirmek imkânsıza yakın olsa da, çocuğunuza kibarca "Özür dilerim" demeyi ve bağırmak yerine kolunuza dokunmayı öğretebilirsiniz. Büyüdükçe birinin sözünü kesmek için iyi nedenler ve kötü nedenler arasındaki farkı açıklayabilirsiniz. Atıştıracak bir şeyler istemek kötü bir nedendir. Mutfakta yangın iyi bir nedendir. Çocuğunuz stratejilerden birini kullanıyorsa, hemen yanıt verin. Aksi durumda nazik kol sıkmayı görmezden gelmek, çocuğunuza dikkat çekmek için bağırmanın daha iyi bir seçenek olduğu mesajını verir.

Söylenmesi gerekeni söyleyin

Çocuklarınızla ve onların önünde irtibata geçtiğiniz diğer herkes ile “Lütfen”, “Teşekkür ederim” ve “Özür dilerim” ifadelerini kullanın. Çocuğunuzdan oyuncaklarını toplamasını isterken "Lütfen" demezseniz ya da eşiniz size bir hediye verdiğinde "Teşekkür ederim" demeyi unutursanız, öğretmek için çok uğraştığınız derslere büyük zarar verirsiniz.

Yapılması gerekeni yapın

Benzer şekilde, arkanızdan gelen kişi için kapıyı tutmak ve yaşlı bir kişinin karşıdan karşıya geçmesine yardım etmek nazik davranış modelleridir. Trafikte sizi sollayan birine bağırmak ise tam tersini yapar.

Tutarlı olun

Görgü ve iyi davranış yalnızca işyeri ya da dışarıda yemek için değildir. Çocuğunuza iyi örnek olmak istiyorsanız, bunlar günlük rutininizin bir parçası olmalıdır.

Uzun konuşmalar yapmayın

Birçok ebeveyn şöyle uzun vaazlara başlar: "Bağırma! Sana kaç kez evde daha sessiz olmanı söylemem gerekiyor?” Onun yerine "Sessizce, lütfen" gibi kısa, özlü ifadeler daha etkilidir. Davranış içinde aynısı geçerlidir. Çocuğunuz yemeğini elleriyle yiyorsa, çatal bıçak takımları tarihi hakkında bir konferans vermek yerine, ona bir çatal uzatın.

Daha fazla ödül, daha az ceza

Okul öncesi çocuklar ne olduğundan emin olmadıklarında bile gerçekten doğru olanı yapmak isterler. Ve iltifat en sevdikleri şeydir. Bu yüzden, çocuğunuz iyi davrandığı zaman onu takdir edin. Ve net olun: "Ayağına bir oyuncak düşürdüğün zaman küçük kardeşinden özür dilediğin için seninle gurur duyuyorum.”

Çocuğunuza saygı gösterin

Çocuğunuz kaba davranıyorsa, onu bir kenara çekin ve bu konuyu özel olarak görüşün. Çocuğunuzu başkalarının önünde eleştirmek onu utandırır ve daha sonra bir şekilde sizden intikam almak için daha da kaba olmasına neden olabilir.

Kuralları belirleyin ve uygulayın

Çocuğunuz büyüdükçe görgü çıtasını da yükseltmeniz gerekir. Bu yüzden oturma odasına gidip orada bıraktığı oyuncak ayıyı getirmenizi isterse, kendisinin alması gerektiğini söyleyin. Ve istediği bir bardak dolusu sütü verdiğiniz için size teşekkür etmezse, bunu yapana kadar sütü geri alın.

Son olarak, beklentilerinizi makul düzeyde tutun. Gerçek şu ki görgü öğretimi yıllar alacak bir süreçtir. Bu arada, çocuğunuza mesajı gerçekten alana kadar her gün onlarca kez bunları hatırlatmak için hazırlıklı olmanız gerekir.